Blog

Stel, je staat voor een groep en iemand ‘dropt een bommetje’. Bijvoorbeeld iemand zegt “Alle moslims zijn terroristen!” of “Die vrouw met dat strakke shirtje vroeg er toch zelf om?”. In een fractie van een seconde slaat de sfeer in de groep om en staat iedereen op scherp. Wat ga je doen?

“Hé, wat leuk, jij denkt er heel anders over. Vertel!! ” Zo eenvoudig en ontwapenend kan inclusiviteit zijn. Gewoon een open vraag stellen is genoeg. Ik zag deze vraag op het raam geplakt bij de ingang van een schoolklas. Zo doeltreffend. Als ik iets wens voor dit jaar dan is het wel dat we verschillen gaan verwelkomen. Stel je voor dat Rutte deze vraag in een Kamerdebat stelt aan, pak hem beet, Omzigt. Of denk je het gesprek eens in dat ontstaat wanneer een baas dit tegen medewerker zegt die het niet eens is met zijn beleid.

Het is even wennen, het besef dat we verschillen niet hoeven te bestrijden. Onwillekeurig  gaan we vaak uit van het òf-òf denken. Of jij hebt gelijk of ik. Hoe zou het zijn als we dit jaar gaan oefenen met het èn-èn denken: waarin we allemaal gelijk hebben? Waarin iedere mening ertoe doet? En dat we dan samen op zoek gaan naar een uitkomst waarin we ieders belang of wens recht doen? Ik weet het, het is een hele omslag. Toch weet ik dat het kan. En dat jullie het kunnen. Als je twijfelt, kan je me altijd bellen, dan zoek ik met je mee. De poster vind je hieronder.

Het was een zondagavond in 1986, 1987 misschien. Op tv zag ik de documentaire Shoah. Regisseur Claude Lanzmann interviewt oud kampbewaarders, overlevers, ex-nazi’s en getuigen van de holocaust in Polen. Volkomen gebiologeerd kijk ik hoe Lanzmann - minutieus - de herinneringen van deze mensen afpelt. Hij doet dat op zo'n manier dat hij uitkomt bij hun diepste drijfveren, angsten of verlangens.

Geweldloze Communicatie is een zienswijze op menselijk communicatief gedrag, die mij tot nu toe het best heeft geholpen het te begrijpen. Hoewel de term geweldloze communicatie veel vragen oproept, is het uitgangspunt eigenlijk heel simpel: al onze acties worden gedreven door behoeften. Zijn die vervuld, dan voelen we ons blij, zijn ze dat niet dan zijn we minder positief gestemd of raken we gefrustreerd. Het 'geweldloze' verwijst naar een manier van samenleven en - werken  waarin ieders belang of behoefte er toe doet. Het is dit inclusieve aspect dat methode zo geweldloos of, zo je wil, vreedzaam maakt.

Hoe je dit uitgangspunt in de praktijk toepast is soms een hele kunst! Hoe meer mensen iets van die kunst mee krijgen, hoe vreedzamer we leven; dat motiveert mij. Het interessante aan deze aanpak vind ik dat het op alle niveau's werkt. Zowel in gesprek met de stem(men) in jezelf als met grote internationale groepen en alle sociale verbanden die daartussen liggen; gezinnen, organsaties, relaties, buurten, belangenverenigingen, de Verenigde Naties en ga zo maar door. Kortom, deze methode is alomvattend. Dat maakt haar zo bruikbaar in mijn ogen.

Kortweg is GC gebaseerd op het in kaart brengen van 's mens gevoelens en behoeften. Zo krijg je inzicht in wat er schuil gaat achter standpunten, ingenomen stellingen, onbegrepen gedrag, oordelen of verwijten. Vooral in de situaties die ons triggeren, blijkt het inzicht in de behoeften die achter de oordelen verstopt zitten, vaak de oplossing in zich te dragen. Als je eenmaal weet wat werkelijk belangrijk is voor jezelf en voor die ander en je je daarop richt, levert dat in alle gevallen meer conncetie, begrip en waardering op dan je aanvankelijk misschien voor mogelijk had gehouden. Van daaruit komt er beweging in de zaak en poppen er nieuwe ideeën en onverwachte oplossingen op waarbij ieders belang of behoefte ertoe doet.

De afgelopen jaren heb ik verschillende opleidingen gevolgd in de Geweldloze Communicatie, ook wel bekend als Verbindende Communicatie of Non Violent Communication, die ontwikkeld is door Marshal Rosenberg. Momenteel ben ik bezig internationaal certificeerd trainer Non Violent Communication te worden, bij het Centre for NVC in VS.